Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2013

Είμαστε όλοι (αρχαίοι) Έλληνες στο χρέος, του Thad A. Titze



Οι Τριάκοντα Τύραννοι, που ανήλθαν στην εξουσία στην Αθήνα μετά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, δανείστηκαν εκατό τάλαντα από τους νικητές Σπαρτιάτες. Όταν όμως οι δημοκρατικοί επέστρεψαν ανέλαβαν το χρέος που δημιούργησαν οι Τύραννοι και το αποπλήρωσαν στους Σπαρτιάτες εξ’ ολοκλήρου. Αυτή η ιστορία είναι αξιοσημείωτη καθώς πρόκειται για την πρώτη γνωστή περίπτωση δημόσιου χρέους

Παρ’ όλα αυτά, η περίπτωση της έγκαιρης αποπληρωμής από τους Αθηναίους είναι αφύσικη στη μακρά ιστορία του δημόσιου δανεισμού. Η αδυναμία πληρωμής και η επαναδιαπραγμάτευση του δημοσίου χρέους είναι μια πρακτική τόσο παλιά και σταθερή όσο σχεδόν και το ίδιο το δημόσιο χρέος.

Καθώς το ενδιαφέρον σχετικά με το κρατικό χρέος στρέφεται ξανά προς τους Έλληνες -πρωτοπόρους του δημόσιου χρέους- είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι οι κυβερνήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της Ιστορίας σπάνια υπήρξαν προσεχτικοί διαχειριστές των δανείων τους.

Ο δημόσιος δανεισμός ακολούθησε τον συχνό ιδιωτικό δανεισμό. Η χρήση των νομισμάτων στις καθημερινές συναλλαγές γύρω στον 7ο αι. π.Χ απλοποίησε το εμπόριο και οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου αύξηση του δανεισμού. Το ιδιωτικό (ατομικό) χρέος οδηγούσε όμως τόσο συχνά σε αδυναμία αποπληρωμής και ακολούθως στη δουλεία, ώστε ο Σόλων αναγκάστηκε να καταργήσει το θεσμό της υποδούλωσης για χρέη (με τη Σεισάχθεια) όταν ανέλαβε τα ηνία της εξουσίας στην Αθήνα, περίπου έξι αιώνες πριν τη γέννηση του Χριστού.

Ενώ ο ιδιωτικός δανεισμός και οι καταχρήσεις του μεγάλωναν, η πόλη-κράτος της Αθήνας αύξησε σημαντικά τα έξοδα της προς κρατικούς υπαλλήλους, δημόσια έργα και σε βοήθεια προς τους φτωχούς. Όσο αυξάνονταν οι δαπάνες, τόσο γιγαντωνόταν και ο δημόσιος δανεισμός της Αθήνας. Η Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία (ή της Δήλου) ήταν μια εύκολα διαθέσιμη πηγή πιστώσεων για την Αθήνα. Το δανεισθέν ποσό αντιπροσώπευε περίπου το 40% των δημόσιων δαπανών.

Η συνέχεια του άρθρου εδώ

Πηγή tvxs.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου